8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü
8 Mart Dünya Kadınlar Günü veya bir başka deyişle Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart’ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını öneren Clara Zetkin ve arkadaşı Rosa Luxemburg’dur. Gelin şimdi MobilDost okuyucuları olarak tarihsel olarak konuyu irdeliyor olalım. Konuyu detaylıca sizler ile paylaşıyor olucaz.
Kadınlar Günü; Kutlama mı? Protesto mu?
Peki;Dünya Kadınlar Günü nasıl ve neden ortaya çıktı?Bugün gerçekte bir kutlama mı? yoksa protesto günü mü?
Dünya Kadınlar Günü’nün ilk ne zaman ortaya çıktı ve neden kutlanıyor bunları merak ediyor olabilirsiniz. Resmi temelleri 1977 yılına dayansa da geçmişi 1857 yılına dek giden Dünya Kadınlar Günü, bir kadın mücadelesinin eseri olarak ortaya çıkmıştır.Temel insan haklarından kadınların da eşit olarak faydalanabilmesi için başlayan harekete ivme kazandıran 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, bu yıl Resmi kabulunden itibaren 45.kutlama yılı olacaktır.Dünya Emekçi Kadınlar Günü tüm dünyada 45 yıldır özellikle kadınlar tarafından kutlanmaya devam ediliyor.Özellikle eskiden sosyalist olan ülkeler de bugüne verilen anlam ve önem çok daha farklıdır.Kadının sosyal hayattaki yeri gün geçtikçe bu ülkelerde artmaktadır.
Dünya Kadınlar Günü Nasıl ve Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Birleşmiş Milletler tarafından 1977 yılında ilan edilen 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nün geçmişi çok eskilere dayanmaktadır.
Kadınların erkekler ile eşit haklara sahip olmak yolunda verdiği savaşın başlangıcı,8 Mart 1857 yılında Amerika’nın New York kentinde tekstil sektöründe çalışan yüzlerce kadının düşük ücretlerini, uzun çalışma saatlerini ve insanlık dışı çalışma koşullarını protesto etmek için grevler yapması olarak kabul edilmektedir.Bu grevler sırasında, çıkan bir yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın toplam 129 işçi can vermiştir.Bu feci olaydan 52 yıl sonra(1910) Danimarka’nın Kopenhag kentinde düzenlenen II.Sosyalist Enternasyonel toplantısında Dünya Kadınlar Gününü ilk dile getiren Clara Zetkin’in önerisini, 17 farklı ülkeden katılan 100 kadın üye Zetkin’in önerisini oybirliğiyle kabul etti. Böylece 1857 yılında başlayan kadın haklarının kazanılması ve kadınların birlikteliği mücadelesinin her yıl “Kadınlar Günü” olarak kutlanması kararlaştırılmıştır.
İlk uluslararası ekinlikler ise 1911 yılında,Avusturya,Danimarka,Almanya ve İsviçre’de düzenlendi.
1975 yılında Uluslararası Kadınlar Yılı olarak kutlandı.Yapılan etkinlikler kapsamında Birleşmiş Milletler ,8 Mart’ı “Dünya Kadınlar Günü” olarak kutlamaya başladı.İki yıl sonra 1977’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda 8 Mart, “kadın hakları, uluslararası barış günü” olarak kabul edildi.
Bu kabule gerekçe olarak iki temel neden gösterildi. Bunlar,dünya barışının korunması, sosyal gelişim ve temel insan haklarının kullanılması için kadınların da eşitlik ve kendilerini geliştirmelerine olanak sağlama gereksinimi idi. Kadınlara eşit hakların verilmesinin dünya barışını güçlendireceği kabul edildi.
Neden 8 Mart
Dünya Kadınlar Günü fikrini ortaya atan Clara Zetkin’in aklında bu gün için belirlenmiş net bir tarih aslında yoktu. Birinci Dünya Savaşı sırasında,1917 yılında Rus emekçi kadınlar “ Ekmek ve Barış istiyoruz” sloganıyla sokaklara çıkmıştı. Sokak eylemlerinin dördüncü gününde Rus Çarı tahttan indirildi. Kurulan geçici hükümet ise kadınlara seçme hakkını tanıdı. Rusya’daki kadın eylemlerinin başlangıcı,Jüliyen takvimine göre 23 Şubattı. Dünya genelinde daha yaygın biçimde kullanılan Miladi(Gregoryen) takviminde bu tarih 8 Mart’a denk geliyordu.Rusya’da elde edilen başarıya istinaden 8 mart dünya kadınlar günü tarihi olarak kabul oldu.
Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü
Türkiye’de 8 mart dünya emekçi kadınlar günü ilk kez 1921 yılında “Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başlanmıştır.1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın ve kalabalık olarak kutlandı,kapalı mekanlardan sokaklara taşındı,”Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı”kongresi yapıldı. 12 Eylül darbesi’nden sonra cunta yönetimi tarafından dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmasına izin verilmemiştir.1984 yılından itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya devam edilmektedir.
Dünya Erkekler Günü Var Mıdır?
Şaşıracaksınız ama evet var.19 Kasım her yıl Dünya Erkekler Günü olarak birçok etkinliğe sahne oluyor.Birleşmiş Milletler tarafından da desteklenen uluslararası bir gündür.Dünya Erkekler Günü olarak bilinmektedir.İlk olarak Prof.Dr Thomas Oaster tarafından 7 Şubat 1992’de dile getirilen bir projedir.Resmi olarak kabul edilmesi ve kutlanması ise ilk defa 1999 yılında Trinidad-Tobago’da gerçekleşmiştir.Uluslararası Erkekler Günü,günümüzde yetmişin üzerindeki ülkede deteklenmekte ve kutlanmaktadır.Bu ülkelerin içersinde Türkiye bulunmamaktadır.
8 Mart Resmi Tatil Mi?
Bizim ülkemizde resmi tatil degil. Ancak pek çok ülkede kadınlar günü resmi tatildir.Genel çalışma hayatı için resmi tatil olmayan bazı ülkelerde ise kadınlar için resmi tatildir ve o gün kadınlar çalışmazlar. Bu gün sebebiyle dünya genelinde çiçek satışlarının 8 Mart ve öncesindeki birkaç günde neredeyse iki kat arttıgı belirtiliyor. İtalya’da La Festa Dela Donna olarak adlandırılan bu günde, kadınlara mimoza çiçegi hediye etme geleneği bulunuyor.Bu geleneğin kökleri bilinmese de ikinci dünya savaşının bitiminden itibaren Roma’da başladıgı sanılıyor.Her kadın bir çiçektir diye düşünen erkekler bu günde kadınlar çiçeklere boguyorlar.Ancak bu durum yılda bir gün degil her gün bu şekilde olmalı.
Ülkemizdeki kadına yönelik şiddetinden biran önce son bulmasını temenni ediyoruz. Bir protesto ile başlayıp aradan geçen yıllar içinde şimdi bir kutlamaya dönen bu günde siz değerli okuyucularımızın da Dünya Emekçi Kadınlar Gününüz kutlu olsun.
25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetler Mücadele Günü başlıklı yazımızı buradan okuyabilirsiniz.
